SEBİLÜRREŞAD DERGİSİ’NE GÖRE BATILILAŞMA PROBLEMİ Son iki yüzyıllık bir süreci içerisine alan Batılılaşma problemi, Türk toplum ve devletini modernleşme yolunda siyasi ve sosyo-kültürel açıdan en çok etkileyen bir olgudur. 18. yüzyılda başlayan yenileşme olayı, günümüzde dahi üzerindeki tartışmanın bitmediği bir fikir çatışmasına neden olmuştur. Tezin konusunu oluşturan “Sebilürreşad (Sırat-ı Mustakim) Dergisi’ne Göre Batılılaşma Problemi” iki yüzyıllık tartışmanın yayın dünyasına yansımış bir boyutudur. II. Meşrutiyet’in ilan edildiği 1908’de yayın hayatına başlayan Sebilürreşad Dergisi, 1965’e kadar uzanan bir fikir hayatı yaşamıştır. Derginin II. Meşrutiyet, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet dönemlerini bizzat yaşamış olması adeta 20. yüzyıldaki Türk fikir hayatının bir laboratuarı gibi değerlendirilmesini mümkün kılmaktadır. Sebilürreşad, tüm yayın dönemlerinde İslamcı bir yayın politikası takip etmiştir. Özellikle Batılılaşma hareketlerinde Avrupa toplumlarının taklit edilmemesi gerektiğini vurgulayan dergi, milli değerlere sahip çıkmanın önemi üzerinde durmuştur. Sebilürreşad dergisi, takip ettiği yayın politikasının esasını oluşturan milli ve İslami esaslara karşı yapıldığı iddia edilen tezyif ve tahriklere karşı dergi olarak tepki göstermiştir. Derginin bir başka yönü ise II. Abdülhamit’ten sonra biten İslamcılığın siyasi yönünü fikir olarak işleyerek İslam’ın kişi ve toplum hayatını kuşatabilecek bir sistem olduğu tezini savunmuş olmasıdır. Bu durum İslamcılık ideolojisinin Batı medeniyetine karşı siyasi, sosyal ve kültürel olarak alternetif çözüm üreten bir sistem olduğu iddiasını taşımaktadır. Daha önce tam bir akademik araştırma analizine tabi tutulmayan Sebilürreşad dergisinin Türk fikir hayatındaki rolünü belirlemeye çalıştığımız bu tez çalışmasının daha birçok araştırmaya başlangıç olacağı kanaati kuvvetle muhtemeldir. |
